Ταξίδια Μέσα Από Τη Λογοτεχνία!

Η Λογοτεχνία είναι για μένα ένα «παράθυρο» σ' έναν μαγικό κόσμο. Κάθε βιβλίο μάς ταξιδεύει σε κόσμους πραγματικούς ή φανταστικούς, τωρινούς, μελλοντικούς ή παρελθοντικούς. Ένα είναι το μόνο σίγουρο, κάθε βιβλίο που μας ενθουσιάζει, μας εντυπωσιάζει ή μας μαγεύει θέλουμε να το μοιραστούμε με άλλους φίλους-αναγνώστες. Έτσι κι εγώ, θέλω να μοιραστώ μαζί σας όσα βιβλία με ενθουσίασαν και με «γέμισαν» με πρωτόγνωρες ιδέες, εικόνες και συναισθήματα. Σαφώς και η άποψη του κάθε αναγνώστη είναι μοναδική και ένα βιβλίο που εμείς λατρέψαμε μπορεί κάποιος άλλος να το αντιπάθησε ή ακόμα και να το μίσησε... Μέσα από αυτήν την οπτική θεωρώ φρόνιμο να μη σχολιάζω όσα βιβλία δεν με εντυπωσίασαν ή με άφησαν αδιάφορη, διότι η άποψή μου είναι απολύτως υποκειμενική. Δεν θα ήθελα να προκαταλάβω αρνητικά κανέναν αναγνώστη, αποτρέποντάς τον από το να διαβάσει ένα βιβλίο το οποίο, ενδεχομένως, να τον ενθουσιάσει. Κάθε βιβλίο απαιτεί το κατάλληλο περιβάλλον, το υπόβαθρο και την ανάλογη διάθεση για να εκτιμηθεί, οπότε καλό θα είναι να μην απορρίπτουμε ποτέ τίποτα. Η έκφραση και αποτύπωση της δικής μου γνώμης για κάθε βιβλίο -αλλά και των απόψεων και σχολιασμών άλλων φίλων-συγγραφέων-αναγνωστών, που αναγράφονται στη σχετική κατηγορία-, έχουν ως μοναδικό σκοπό να εκφράσουν τον θαυμασμό μας για ορισμένα βιβλία που θεωρούμε άξια λόγου και θέλουμε να γίνουν ευρέως γνωστά, βοηθώντας έτσι τους αναγνώστες στην επιλογή του επόμενου βιβλίου που θα διαβάσουν. Πάντοτε με το μεγαλύτερο σεβασμό και θαυμασμό για όλους τους συγγραφείς, που μέσα από τις σελίδες των βιβλίων τους μας «ταξιδεύουν» μακριά από την εκάστοτε πραγματικότητα ή μας βοηθούν να την κατανοήσουμε καλύτερα, αλλά σε κάθε περίπτωση στολίζουν την ψυχή μας, οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ!

Κλειώ Ισιδ. Τσαλαπάτη

Δευτέρα 29 Φεβρουαρίου 2016

Συνέντευξη με τον ΙΣΙΔΩΡΟ ΖΟΥΡΓΟ - Γράφει η Κλειώ Τσαλαπάτη

Ισίδωρος Ζουργός
   Τον αγαπητό κ. Ζουργό είχα την τύχη και την τιμή να τον γνωρίσω από κοντά στην παρουσίαση του βιβλίου του «Ανεμώλια», στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς μου πριν από τρία περίπου χρόνια. Εντυπωσιάστηκα, πραγματικά, διαπιστώνοντας πως αυτός ο μεγάλος λογοτέχνης είναι ταυτόχρονα και ένας άνθρωπος εξαίρετος, ευγενέστατος και φιλικός, χαμογελαστός και προσιτός. Οι πρώτες μου αυτές εντυπώσεις μετατράπηκαν σε αδιαμφισβήτητες πεποιθήσεις κατά την προσέλευσή μου, μετά από έναν χρόνο, στην επόμενη παρουσίαση που διοργανώθηκε από το ίδιο βιβλιοπωλείο για το πιο πρόσφατο μυθιστόρημά του «Σκηνές Από Τον Βίο Του Ματίας Αλμοσίνο».
         Το έργο του εξαίρετου συγγραφέα "μιλάει" από μόνο του φυσικά, όμως είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων για αυτή την μοναδική και δυσεύρετη ευκαιρία που μου έδωσε παραχωρώντας μου την ακόλουθη συνέντευξη και απαντώντας με τον δικό του μοναδικό τρόπο στο ερωτηματολόγιο των «Φίλων Της Λογοτεχνίας». Τον ευχαριστώ θερμά για τον χρόνο που διέθεσε, του εύχομαι καλή επιτυχία σε κάθε έργο του, πολλές και αστείρευτες εμπνεύσεις, ώστε να μας ταξιδεύει συχνά μέσα από τα αξιόλογα βιβλία του και σας προσκαλώ να διαβάσετε τις απαντήσεις του, ώστε να τον γνωρίσετε κι εσείς λίγο καλύτερα!

1) Αγαπητέ  κ. Ζουργέ, μας έχετε ήδη χαρίσει επτά αξιόλογα μυθιστορήματα, με διαφορετική θεματολογία το καθένα, με πιο πρόσφατο το εξαιρετικό και πολυσυζητημένο «Σκηνές Από Το Βίο Του Ματίας Αλμοσίνο». Ποιό ήταν το έναυσμα για την ενασχόλησή σας με τον κόσμο της λογοτεχνίας και το αντικείμενο της συγγραφής;

Όλα βέβαια ξεκινούν, όπως θα φαντάζεστε, από τη μέθη της ανάγνωσης. Έρχεται κάποια στιγμή που ο αναγνώστης διολισθαίνει και τελικά υποχωρεί στον πειρασμό της μίμησης. «Μήπως άραγε κι εγώ», αρχίζει κι αναρωτιέται. Συνήθως αυτή η δοκιμασία, η οποία μου φαίνεται να έχει κάτι το "φαουστικό", συμβαίνει σε νεαρή ηλικία. Ο αναγνώστης συχνά υποχωρεί στα κελεύσματα αυτής της υπερβατικής σαγήνης και ρίχνεται στην περιπέτεια της γραφής. Αν θα μείνει εκεί ή θα τραπεί σε φυγή δεν εξαρτάται, νομίζω, τόσο πολύ από το ίδιο το αποτέλεσμα αλλά από τη συνειδητοποίηση του αν μπορεί να ζήσει ή όχι μακριά από αυτή την περιπέτεια. Αν δεν μπορεί, γίνεται άνθρωπος της γραφής, συνήθως ως το τέλος.

2) Από πού αντλείτε την έμπνευση για κάθε έργο σας και για κάθε χαρακτήρα και πόσο δύσκολο είναι να  συγκεντρώσετε τις απαραίτητες πληροφορίες, όταν αυτές απαιτούνται, ώστε να συνδυάσετε τυχόν ιστορικά γεγονότα, τόπους και μυθοπλασία στα βιβλία σας;

Τη "μαγιά" της συγγραφής τη δίνει κατά κύριο λόγο η ζωή η ίδια, με τις λύπες, τις χαρές, τα αδιέξοδά της, την ίδια την τραγική υπόστασή της. Στο κτίσιμο όμως ενός μυθιστορηματικού κόσμου βοηθάνε πολύ και οι αναγνώσεις των άλλων βιβλίων. Υπάρχει ξέρετε ένα δίκτυο που ενώνει όλα τα βιβλία, ένα δαιδαλώδες σύμπλεγμα όπου μέσα του ρέουν λογοτεχνικοί χαρακτήρες, μικρές και μεγάλες αφηγήσεις, πάθη, τόποι και εποχές, έρωτες, μίση… Κάθε βιβλίο που πάει να γεννηθεί αρδεύεται από όλο αυτό το αρχαίο διαδίκτυο, αν μου επιτρέπεται την έκφραση.
Ως προς το άλλο σκέλος του ερωτήματός σας για τη συλλογή των απαραίτητων στοιχείων, η απάντηση μου είναι σύντομη: Ναι, είναι δύσκολο, για μένα τουλάχιστον, αλλά όχι και ακατόρθωτο.

3) Πιστεύετε πως ο συγγραφέας πρέπει να ταξιδεύει ώστε να έχει κάποια βιώματα από τις χώρες και τις τοποθεσίες τις οποίες, τυχόν, περιγράφει στα βιβλία του και πόσο εφικτό είναι αυτό στην πράξη κατά τη γνώμη σας; Είναι απαραίτητο κάτι τέτοιο, απλά και μόνο, για την "διεύρυνση των οριζόντων" του;

Η ίδια ιστορία της λογοτεχνίας μας δίνει την απάντηση: Υπήρξαν συγγραφείς που γύρισαν όλον τον κόσμο μαζεύοντας εικόνες και εμπειρίες. Ο Τζακ Λόντον, για παράδειγμα, αλλά και συγγραφείς που έμειναν στο σπίτι τους και στη γειτονιά τους για όλη τους τη ζωή. Τέτοια περίπτωση είναι ο Πεσόα, επομένως μπορούμε να συμπεράνουμε ότι κανόνας σ’ αυτό δεν υπάρχει. Σε ό,τι αφορά αυτή τη "διεύρυνση των οριζόντων" που αναφέρατε θα ήθελα να σημειώσω ότι επιτυγχάνεται με πολλούς τρόπους και όχι αναγκαστικά και μόνο με τη φυσική μας παρουσία. Άλλωστε, ο Ιούλιος Βερν ζούσε μια πολύ στατική και μετρημένη ζωή αλλά κάθε βράδυ ταξίδευε γράφοντας στη σοφίτα του.

4) Έχετε συμπεριλάβει ποτέ στα βιβλία σας κάποια προσωπικά σας βιώματα και σε ποιά; Πόσο εύκολο, ή επώδυνο και ψυχοφθόρο ήταν αυτό και πόσο εφικτή ήταν η αντικειμενική προσέγγισή τους συγγραφικά;

Το να υπάρχουν προσωπικά βιώματα του συγγραφέα στα βιβλία του είναι αναπόφευκτο. Οφείλουμε όμως να σημειώσουμε ότι τα βιώματα πολλές φορές μεταμφιέζονται και μένουν κρυφά και από τον ίδιο τον συγγραφέα. Γενικά στο μυθιστόρημα υπάρχει ένα συνεχές παιχνίδι με μάσκες, η ίδια η μεταμφίεση είναι συστατικό στοιχείο της γραφής.

5) Στα βιβλία σας έχετε καταπιαστεί, κυρίως, με θέματα ιστορικού, κοινωνικού, δραματικού, μεταφυσικού και ερωτικού περιεχομένου. Πιστεύετε πως το επιστημονικό υπόβαθρο είναι απαραίτητο για τη συγγραφή ενός βιβλίου, ή αρκεί το έμφυτο συγγραφικό ταλέντο, η φαντασία και οι εμπειρίες του συγγραφέα;

Εξαρτάται από το τι είδους βιβλίο θέλει να γράψει κανείς. Σε γενικές γραμμές, το επιστημονικό υπόβαθρο δε βοηθάει, εκτός κι αν θέλει κάποιος να γράψει μυθιστορήματα με εξειδικευμένα θέματα. Βοηθάει, όμως, πολύ η γνώση χωρίς να είναι απαραίτητα συγκροτημένη επιστημονικά. Πιο πολύ από όλα, νομίζω τελικά, ότι βοηθάει η αναγνωστική εμπειρία του ίδιου του συγγραφέα, γιατί μέσα σε όλα τον προφυλάσσει από αφελείς γενικεύσεις. Το ταλέντο, φυσικά, είναι ρυθμιστικός παράγοντας, αλλά δε αρκεί από μόνο του. Όπως όλων των ειδών οι δημιουργίες έτσι και η γραφή πρέπει να συμβαίνει μέσα από πείσμα και κοπιώδη προσπάθεια.

6) Υπάρχει κάποιο μοτίβο ως προς το πότε σας "επισκέπτεται" η συγγραφική σας  έμπνευση; Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ώρα, διάθεση, ή τόπος ίσως, που να σας προδιαθέτει να γράψετε, ή είναι κάτι που "ρέει" αβίαστα από μέσα σας συνέχεια;

Θα συμφωνούσα μαζί σας με το τελευταίο που αναφέρατε, αυτό με τη συνεχή εσωτερική ροή. Φυσικά ο συγγραφέας οφείλει να μάθει να διαχειρίζεται με σύνεση το "ρουμπινέτο", τη βρύση για να το πούμε αλλιώς, αυτής της ροής αφού κανένα απόθεμα στη φύση δεν είναι ανεξάντλητο.

7) Όταν ολοκληρώνετε ένα νέο μυθιστόρημά σας αρκείστε στη δική σας μόνο γνώμη και αξιολόγηση, πριν προχωρήσετε στην έκδοσή του, ή αναζητάτε πρώτα την άποψη κάποιου οικείου σας προσώπου του οποίου την κρίση εμπιστεύεστε;

Συνήθως χρειάζομαι μερικές γνώμες, είναι η αλήθεια, νομίζω ότι συμβαίνει στους περισσότερους. Έχω ένα κύκλο ανθρώπων που εκτιμώ την κρίση τους και συνήθως απευθύνομαι σε έναν δυο, όχι τους ίδιους κάθε φορά. Για να είμαι όμως απολύτως ειλικρινής έχω "ευήκοα ώτα", μόνο για επιμέρους ενστάσεις και υποδείξεις. Πολύ δύσκολα ένας συγγραφέας, από τη στιγμή που έχει τελειώσει ένα βιβλίο, θα προχωρήσει κατόπιν υποδείξεων σε ριζικές ανατροπές. Φαίνεται πως όταν φτάνω στο σημείο να κοινοποιώ ένα έργο μου στο σύνολό του είμαι μέσα μου αρκετά σίγουρος για το τέλος της διαδρομής και την τελική μορφή.

8) Από τα επτά μυθιστορήματά σας υπάρχει κάποιο το οποίο ξεχωρίζετε, στο οποίο ίσως έχετε μεγαλύτερη αδυναμία και γιατί; Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για το καθένα και, γιατί όχι, την ιστορία "πίσω από την ιστορία" του καθενός;

Θα μας έπαιρνε πολλές σελίδες να μιλούσαμε για όλα τα βιβλία μου ξεχωριστά. Κάθε μυθιστόρημα είναι σα θεατρική παράσταση, έχει σκηνή, παρασκήνιο και την ιστορία της δημιουργίας του μέσα στη μεγάλη ιστορία της αφήγησης. Καμιά φορά, ξέρετε, και ο ίδιος ο συγγραφέας δεν έχει απόλυτη επίγνωση των εσωτερικών συντεταγμένων που τον έσπρωξαν να φτιάξει μια ιστορία. Μπορεί να φτάσει στα δικά του έγκατα ύστερα από ενδοσκόπηση και, γιατί όχι, καμιά φορά και ψυχανάλυση. Ένα είναι το σίγουρο, ότι πίσω από κάθε βιβλίο υπάρχει το "making of", όπως το λένε στον κινηματογράφο, αλλά ξέρετε δεν ενδιαφέρει πάντα τον αναγνώστη. Είναι σα να πηγαίνεις σε κάποιο εστιατόριο και αντί να σχολιάζεις την ποιότητα των πιάτων που δοκίμασες, να θέλεις εμμονικά να ανιχνεύσεις και την κουζίνα.

9) Ο συγγραφέας  Ισίδωρος Ζουργός  βρίσκει το χρόνο να διαβάζει και για δική του ευχαρίστηση και όχι μόνο για έρευνα πάνω σε κάποιο μελλοντικό βιβλίο του; Εφόσον συμβαίνει αυτό, ποιό είδος λογοτεχνίας προτιμάτε περισσότερο ως αναγνώστης και γιατί;

Αλίμονο αν εξοστρακίσουμε την αναγνωστική ευχαρίστηση από την καθημερινότητά μας. Σίγουρα υπάρχουν τα "σταβλισμένα" αναγνώσματα τα οποία επιλέχθηκαν βάσει κάποιου συγγραφικού σχεδίου αλλά οφείλουμε να κρατάμε και τη χαρά της ελεύθερης ανάγνωσης, της ανυστερόβουλης, της ερωτικής, που μας εξακοντίζει σε όλα τα σημεία του ορίζοντα.

10) Ποιά είναι τα αγαπημένα σας βιβλία και συγγραφείς; Θεωρείτε ότι έχετε δεχθεί επιρροές από κάποιους ομότεχνούς σας, Έλληνες ή ξένους, σύγχρονους ή κλασσικούς, στο δικό σας τρόπο γραφής, ύφους ή θεματολογίας;

Αυτή η ερώτηση, ξέρετε, πάντα με αγχώνει, γιατί συχνά ανακαλύπτω κατόπιν εορτής ότι ξέχασα να αναφέρω σημαντικούς για μένα συγγραφείς και βιβλία. Είναι πραγματικά πολλοί οι συγγραφείς στους οποίους οφείλω πολλά, πάρα πολλά. Σε γενικές γραμμές, οι αναγνωστικοί μου έρωτες δεν ομαδοποιούνται και συχνά ανήκουν σε πολύ διαφορετικές παραδόσεις γραφής. Σε μια προσπάθεια ταξινόμησης σας αναφέρω τους Ρώσους κλασικούς, τη δική μας γενιά του τριάντα, την αμερικάνικη λογοτεχνία του δρόμου, τους Ιρλανδούς φυσικά… Όλα αυτά όμως είναι πολύ γενικά, και δεν μπορούν να εκφράσουν το αίσθημα ευγνωμοσύνης που νιώθω για συγκεκριμένα πρόσωπα.

11) Από την ελληνική και παγκόσμια λογοτεχνία υπάρχει κάποιο βιβλίο το οποίο έχετε λατρέψει και "ζηλεύετε" ως λογοτεχνικό έργο και το οποίο θα θέλατε, ή ονειρεύεστε να έχετε συγγράψει εσείς;

Νομίζω πως απαραίτητη προϋπόθεση της δημιουργίας είναι ο θαυμασμός και η παραγωγική  ζήλεια. Μέσα από αρκετά που θυμάμαι ότι μου προκάλεσαν τέτοιο συναίσθημα θα σας αναφέρω τη «Μητέρα Του Σκύλου» του Παύλου Μάτεση και πολύ πρόσφατα το «Χόμερ και Λάνγκλευ» του E.L. Doctorow.

12) Πιστεύετε πως οι συγγραφείς οφείλουν να προβληματίζουν τους αναγνώστες "κεντρίζοντας" τη σκέψη τους, ή ο σκοπός των βιβλίων τους θα έπρεπε να είναι καθαρά και μόνο ψυχαγωγικός; Εσείς, ποιά μηνύματα επιδιώκετε να "περάσετε" στους αναγνώστες σας και σε ποιό είδος αναγνωστικού κοινού, συνήθως, απευθύνεστε μέσα από το συγγραφικό έργο σας;

Υπάρχουν πολλά είδη γραφής και δεν είναι φυσικά όλα λογοτεχνία. Προσωπικά επιδιώκω τη λογοτεχνία, αυτή τη γραφή που είναι ιδιοπρόσωπη, ή δυνατόν συνώνυμο της αναπνοής μου. Μια οποιαδήποτε τυραννισμένη γραφή φιλοδοξεί να θρονιαστεί για πάντα στη μνήμη του αναγνώστη, να του διευρύνει έστω κι ελάχιστα τη θέαση του κόσμου, να τον σύρει από τυποποιημένα συναισθήματα σε βαθιές συγκινήσεις.
Είναι νομίζω άστοχο και άχαρο να εστιάζει κάποιος εξαρχής σε ένα κομμάτι του αναγνωστικού κοινού. Οι αναγνώστες είναι αυτοί που θα βρουν αυτά τα βιβλία που τους αφορούν, η από αρχής σκόπευση ίσως να ενδιαφέρει τις μεγάλες εκδοτικές εταιρείες που εκδίδουν βιβλία σε γλώσσες που μιλιούνται από δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους και έχουν προτάξει το μάρκετινγκ ως τον πιο ρυθμιστικό παράγοντα. Ο πραγματικός συγγραφέας έχει να διαχειριστεί τους σπασμούς του και δεν έχει χρόνο για τέτοια. Έχει μόνο μια στόχευση, να είναι συνεπής και γεμάτος πάθος στα συγγραφικά του οράματα.

13) Θεωρείτε ότι ο συγγραφέας θα πρέπει να ασχολείται με διαφορετικά είδη λογοτεχνίας και να πειραματίζεται θεματολογικά, ρισκάροντας να χάσει κάποιο από το ήδη υπάρχον αναγνωστικό του κοινό, ή θα όφειλε να εμμένει στο είδος που τον έχει καθιερώσει;

Δεν υπάρχουν "πρέπει" σε τέτοιες επιλογές. Είναι γνωστό ότι ο πειραματισμός και η διακινδύνευση συνήθως έχουν ως τελική έκβαση κάτι θετικό για την ίδια τη δημιουργία αυτή καθαυτή, όμως δε μπορεί να αποκλείσουμε και τις τυχόν αστοχίες και αποτυχίες. Η πορεία όμως στην καλλιτεχνική δημιουργία γίνεται έτσι κι αλλιώς πάνω σε τεντωμένο σχοινί.

14) Είχατε κάποιους "ενδοιασμούς" όταν αποφασίσατε να υποβάλετε το πρώτο σας βιβλίο προς έκδοση και πόσο εύκολη ή δύσκολη ήταν η έκδοσή του; Αγωνιούσατε ως προς την αποδοχή που θα τύχαινε από το αναγνωστικό κοινό; Η θεματολογία των περισσοτέρων βιβλίων σας, πιστεύετε πως παίζει τον δικό της ρόλο στην αποδοχή αυτή;

Είχα δύσκολη αρχή, όχι τόσο στη γέννηση του καινούριου βιβλίου όσο στην έκδοσή του. Ήταν η ώρα που ένας νέος συγγραφέας δε μαθαίνει μόνο να γράφει αλλά και να περιμένει. Στην περίπτωσή μου ο χρόνος αναμονής κράτησε τρία χρόνια, περισσότερο από όσο χρειάστηκε να γραφεί το πρώτο μου μυθιστόρημα. Δεν υπήρχαν λοιπόν ενδοιασμοί από τη μεριά μου, μόνο υπομονή και αγωνία φυσικά, ήθελα πολύ να περπατήσω τον δρόμο της συγγραφής, απλά δεν γνώριζα τι σκέφτονταν οι άλλοι.
Όσο για τη θεματολογία έχει κι αυτή τον ρόλο της  στην πορεία ενός βιβλίου, χωρίς να είναι καθοριστική η σημασία της.

15) Θεωρείτε πως η πραγματικότητα μπορεί να αποτελέσει  πηγή έμπνευσης για ένα συγγραφέα και, ειδικότερα, οι τόσο δύσκολες καταστάσεις που βιώνουμε τελευταία στην πατρίδα μας; Ή μήπως τελικά, το ζητούμενο από τους αναγνώστες είναι ακριβώς η "φυγή" από αυτήν την πεζή πραγματικότητα;

Πηγή έμπνευσης μπορεί να είναι και το ένα και το άλλο, βέβαια γεννιούνται διαφορετικά είδη βιβλίων κάθε φορά. Να σας θυμίσω πως όταν ο Φλωμπέρ στα μέσα του 19ου αιώνα έγραψε τη «Σαλαμπώ», μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στην αρχαία Καρχηδόνα, δήλωσε κατόπιν ότι το έκανε γιατί επιθυμούσε να ξεφύγει από την πεζή και ανιαρή εποχή στην οποία ζούσε. Αντίθετα, ο Τολστόι έγραψε την «Ανάσταση» γιατί ήθελε να κάνει μια τομή στην κοινωνία της εποχής του, το ίδιο και στην «Άννα Καρένινα». Το αποτέλεσμα δικαίωσε πανηγυρικά και τους δυο συγγραφείς.

16) Η συγγραφική σας ενασχόληση με την απαιτητική εκπαιδευτική, επαγγελματική σας ιδιότητα, πώς συνδυάζονται, αλληλοεπηρεάζονται ή, τυχόν, αλληλοβοηθούνται; Έχει τύχει ποτέ να εμπνευστείτε κάποιον ήρωα βιβλίου σας από άτομο του επαγγελματικού σας χώρου;

Αυτό το τελευταίο έχει γίνει στον «Φράουστ», στο πρώτο μου μυθιστόρημα. Ένας από τους λογοτεχνικούς χαρακτήρες είναι δάσκαλος. Γενικότερα όμως προσπαθώ, όσο είναι αυτό δυνατό, να αφήνω σε απόσταση τις δυο ιδιότητες. Το έχω αναφέρει πολλές φορές και θα το επαναλάβω και εδώ. Η τέχνη της γραφής απαιτεί πειραματισμό, εικονοκλασία, σπάσιμο του αξιακού κώδικα και επανασυναρμολόγηση. Ο ρόλος του δασκάλου και η εκπαίδευση γενικότερα απαιτεί αντίθετα βεβαιότητες και σίγουρα πατήματα σε κάθε βήμα.

17) Εσείς, με την έως τώρα πείρα σας στον χώρο της συγγραφής, τί θα συμβουλεύατε όλους τους νέους επίδοξους συγγραφείς, που ονειρεύονται να δουν κάποτε ένα βιβλίο τους στις προθήκες των βιβλιοπωλείων και, ιδιαίτερα, εν μέσω αυτής της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας;

Να ασχοληθούν με τη γραφή και να επιμείνουν με όλη τους τη δύναμη κάτω από μια προϋπόθεση: Να έχουν σιγουρευτεί τυραννώντας σκληρά τον εαυτό τους για το ότι είναι αδύνατο να ζήσουν χωρίς αυτή. Νομίζω πως τότε είναι πραγματικά απαραίτητο, όταν είναι για αυτούς υπαρκτική συνθήκη.

18) Κλείνοντας και, αφού σας ευχαριστήσω θερμά για την τιμή της παραχώρησης  αυτής της συνέντευξης, θα ήθελα να σας ευχηθώ ολόψυχα καλή επιτυχία σε όλα σας τα βιβλία αλλά, ειδικότερα, στο πιο πρόσφατο εξαιρετικό μυθιστόρημά σας, «Σκηνές Από Τον Βίο Του Ματίας Αλμοσίνο», και να σας ρωτήσω για τα άμεσα συγγραφικά σας σχέδια. Τί να περιμένουμε από εσάς στο μέλλον;

Δεν έχω να σας απαντήσω κάτι σε αυτό γιατί το συγγραφικό τοπίο είναι ακόμη αρκετά ασαφές. Στη γραφή αξίζει μερικές φορές να κρατάμε τη σιωπή με τον τρόπο του χειμώνα, όπως αυτός επωάζει τον σπόρο βαθιά στο κρύο χώμα.
Σας ευχαριστώ πολύ!

Βιογραφία  Ισίδωρου Ζουργού:

Ο Ισίδωρος Ζουργός γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1964. Σπούδασε παιδαγωγικά και από το 1988 εργάζεται στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση ως δάσκαλος. Έχει δυο παιδιά και σήμερα εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Έχει συνεργαστεί στο παρελθόν με διάφορα περιοδικά δημοσιεύοντας ποίηση και πεζογραφία, καθώς και βιβλιογραφικά κριτικά σημειώματα. Έχει επίσης ασχοληθεί με θέματα διδασκαλίας της λογοτεχνίας στο δημοτικό σχολείο και ιστορίας της εκπαίδευσης. Το 1996 συμμετείχε στη συλλογική έκδοση κειμένων για την εκπαίδευση με τον τίτλο «ΑΝΑΠΝΕΟΝΤΑΣ ΚΙΜΩΛΙΑ – Γραφές Εκπαιδευτικών» από τις εκδόσεις ΣΑΒΑΛΛΑΣ. Το 2009 συμμετείχε στη συλλογή διηγημάτων «Ζωολογία Του Πάνω Και Του Κάτω Κόσμου» στη σειρά Hotel ένοικοι γραφής από τις εκδόσεις Πατάκη. Το 2011 συμμετείχε στη συλλογή κειμένων «Τάξη + Αταξία - Οι Νέοι Φωνάζουν» από τις εκδόσεις ΑΚΡΙΤΑΣ. Έχει γράψει τα παρακάτω βιβλία: «ΦΡΑΟΥΣΤ» μυθιστόρημα πρώτη έκδοση από τις εκδόσεις «Νέα Σύνορα» - Α.Α. Λιβάνη 1995 , «ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΩΚΕΑΝΟΥ» μυθιστόρημα από τις εκδόσεις Πατάκη, 2000 - Νέα έκδοση Νοέμβριος 2007 από τις εκδόσεις Πατάκη, «Η ΨΙΧΑ ΕΚΕΙΝΟΥ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ» μυθιστόρημα από τις εκδόσεις Πατάκη 2002, «ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΤΗΣ ΠΕΤΑΛΟΥΔΑΣ» μυθιστόρημα από τις εκδόσεις Πατάκη 2005, «Η ΑΗΔΟΝΟΠΙΤΑ» μυθιστόρημα από τις εκδόσεις Πατάκη 2008, «ΦΡΑΟΥΣΤ» μυθιστόρημα, νέα έκδοση αναθεωρημένη από τις εκδόσεις Πατάκη 2010, «ΑΝΕΜΩΛΙΑ» μυθιστόρημα, από τις εκδόσεις Πατάκη 2011 (Βραβείο Αναγνωστών 2011 του Ε.ΚΕ.ΒΙ) και «ΣΚΗΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΙΟ ΤΟΥ ΜΑΤΙΑΣ ΑΛΜΟΣΙΝΟ» μυθιστόρημα, από τις εκδόσεις Πατάκη 2014. «ΛΙΓΕΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΝΥΧΤΕΣ» μυθιστόρημα από τις εκδόσεις Πατάκη 2017.

Περισσότερες πληροφορίες για τον συγγραφέα στο επίσημο προφίλ του στο site των εκδόσεων Πατάκη: 
http://www.patakis.gr/SearchTableLookupVirtual.aspx?TableId=1&val=415759

Βιβλιογραφία Ισίδωρου Ζουργού:

«ΛΙΓΕΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΝΥΧΤΕΣ» (2017)
Εκδόσεις: Πατάκη
Σελίδες: 576
Τιμή: 19,90 €

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Την άνοιξη του 1909 ο έκπτωτος σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ ο Β΄ εξορίζεται στη Θεσσαλονίκη και μένει έγκλειστος σε μια εντυπωσιακή έπαυλη.  Εκεί, κατά το μυθιστόρημα και μόνο, θα διηγηθεί για μερικές νύχτες σ’ ένα μικρό κορίτσι τη ζωή του. Ένα εντεκάχρονο όμως αγόρι κρυφακούει…

Εβδομήντα χρόνια μετά θα υπάρχει ακόμη μια νύχτα, μάλλον μια ζωή ολόκληρη σε μία μόνο νύχτα, άλλωστε στον 20ο αιώνα συχνά αργούσε να ξημερώσει.

Το Λίγες και μια νύχτες παίρνοντας αφορμή από την ερωτική ιστορία που φωλιάζει στην καρδιά της αφήγησης, είναι ένα μυθιστόρημα για το κυνήγι του πλούτου και την αναζήτηση της ευτυχίας. Το βιβλίο αναπλάθει μια μαγευτική συνοικία έξω από τα τείχη της Θεσσαλονίκης, αυτή των Εξοχών, που έσβησε για πάντα. Είναι ακόμη μια γραφή για τα σπίτια, φτωχικά και πλούσια, για το μέσα και το έξω τους, για τους τοίχους και τα έπιπλα όπου υφαίνονται οι ανάσες ζώντων και τεθνεώτων.

Το Λίγες και μία νύχτες εμπεριέχει ακόμη με κάποιο τρόπο τον σχολιασμό του, διερωτάται πίσω από την κουίντα για τα άγονα χωράφια της γραφής, τα εργαστήριά της, τις αστοχίες και τα πάθη της, είναι με άλλα λόγια το κοίταγμα του ίδιου του μυθιστορήματος στον καθρέφτη.


Πέρα όμως και πάνω από όλα είναι ένα βιβλίο για την ανήκεστο βλάβη της ύπαρξης που προκάλεσε ο πιο δημεγέρτης αιώνας, ο εικοστός.»

Διαβάστε την προδημοσίευση αποσπάσματος από το πρώτο κεφάλαιο του νέου βιβλίου «ΛΙΓΕΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΝΥΧΤΕΣ» στον ακόλουθο σύνδεσμο των «ΦΙΛΩΝ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ»:

«ΣΚΗΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΙΟ ΤΟΥ ΜΑΤΙΑΣ ΑΛΜΟΣΙΝΟ» (2014)
Εκδόσεις: Πατάκη
Σελίδες: 784
Τιμή: 14,98 €

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Το μυθιστόρημα "Σκηνές από τον βίο του Ματίας Αλμοσίνο" είναι η ανοιχτή παλάμη ενός χεριού που ακουμπάει στον χάρτη της Ευρώπης του 17ου αιώνα, ενώ κάθε δάχτυλο της αφήγησης δείχνει και διαφορετικό σημείο του ορίζοντα - η Αγγλία του Νεύτωνα και της Βασιλικής Εταιρείας, το ανεξίθρησκο Άμστερνταμ των εμπόρων, η παγωμένη Πετρούπολη του τσάρου μεταρρυθμιστή, η Βενετία της μάσκας... Ο καρπός του χεριού αγγίζει την οθωμανική απεραντοσύνη, τη Θεσσαλονίκη, την Κωνσταντινούπολη και τον Χάνδακα, τα όρια της Ευρώπης. Ο Ματίας Αλμοσίνο, κρυπτοεβραίος στη Βασιλεία της Ελβετίας, διασχίζει από τρυφερή ηλικία τη Republica Christiana, τη χριστιανική επικράτεια, ορφανός με τον τρόπο του Ντίκενς και δέσμιος της θεοκρατικής καταδυνάστευσης της εποχής του. Χτίζει την ενηλικίωσή του μέσα από περιπέτειες, καθώς αλλάζει μάσκες θρησκευτικής και φυλετικής ταυτότητας, διχασμένος σχεδόν ως το τέλος από το μέγα διακύβευμα που εγκαινιάζει ο αιώνας του: τη γέννηση του επιστημονικού λόγου και την ανάφλεξη του ορθολογισμού απέναντι στη νοσταλγία του θαύματος και στις πιο ακραίες μεσσιανικές προσδοκίες. Ο Σπινόζα κι απέναντί του οι πιο μισαλλόδοξες συγκρούσεις, ο Ντεκάρτ και ο Σαμπετάι Σεβί, το σύμπαν με τα μάτια της νέας επιστήμης ως μια καλοκουρδισμένη μηχανή και αντίκρυ της η αναμονή του τέλους του κόσμου στα 1666 μ.Χ.
Οι τόποι των ταξιδιών αλλάζουν ραγδαία σε μια πλούσια σκηνογραφία: μια διάβαση στις Άλπεις, η Βενετία της παροικίας των Εβραίων και των Γραικών, η Θεσσαλονίκη του Σαμπετάι Σεβί, η Πάντοβα και το φημισμένο της πανεπιστήμιο, το Τζάντε, η πτώση του Χάνδακα, η Κωνσταντινούπολη των θαυμάτων, το Λονδίνο της νέας επιστήμης, τόποι της Γερμανίας, οι ρουμανικές χώρες των ορθόδοξων ηγεμόνων, η επικράτεια του Μεγάλου Πέτρου με τις στέπες και τα ξεχειλισμένα ποτάμια και, τέλος, ένα όρος που το είπανε Άγιο.
Το μυθιστόρημα εξιστορεί τη ζωή ενός προικισμένου ανθρώπου, γιατρού και πολυπράγμονα στοχαστή, που δρασκελίζει χώρες, γλώσσες, πολιτισμούς, που περιπλανιέται σε ανθρώπους και ιδέες. Ένα βιβλίο για την ιστορία της ιατρικής και της Ευρώπης, ένα χρονικό της νοσταλγίας του Θεού και της συνάντησης των θρησκειών, ένα οδοιπορικό στη μελαγχολία, στην αναζήτηση της φιλοσοφικής καταφυγής στον άλλο άνθρωπο και στο πρόσωπό του.
Όλα είναι σκηνές από τη διάρκεια μιας ζωής - σκηνές μόνο, γιατί ακόμη και το μυθιστόρημα αδυνατεί να αναπαραστήσει τον ανθρώπινο βίο στην ολότητά του.»

«ΑΝΕΜΩΛΙΑ» (2011)
Εκδόσεις: Πατάκης
Σελίδες: 464
Τιμή: 13,87 €

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Τα Ανεμώλια είναι ένα βιβλίο για την αντρική φιλία και τη φυγή. Μια παρέα φίλων από παιδιά δραπετεύει μ' ένα ιστιοπλοϊκό στην αρχή του καλοκαιριού, αφήνοντας πίσω για πάντα όλη την προηγούμενη ζωή τους. Μέσα από τις περιπέτειες του ταξιδιού, το πικρό χιούμορ, τα απρόοπτα και την παλινδρομική μνήμη του αφηγητή αναδύεται ο πρόσφατος νεοελληνικός μηδενισμός και η δίνη της χώρας τα τελευταία τριάντα χρόνια. «Ανεμώλια» στη γλώσσα του Ομήρου είναι τα λόγια του ανέμου, τα μάταια, τα ανώφελα. Σ' αυτό το μυθιστόρημα, που το διατρέχει μια συνεχής συνομιλία με τον ομηρικό κόσμο, ανεμώλια είναι η διαφυγή από τον κόσμο της αρσενικής απελπισίας, η απόδραση από την ασφυκτική καθημερινότητα αλλά και η δίψα για την αναζήτηση της νεότητας κι εκείνης της ομορφιάς που καταλύει τον χρόνο.»
 
«ΦΡΑΟΥΣΤ» (Αναθεωρημένη έκδοση 2010, πρώτη έκδοση 1995)
Εκδόσεις: Πατάκης
Σελίδες: 398
Τιμή: 10,24 €

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Το "Φράουστ" είναι το πρώτο μυθιστόρημα του συγγραφέα και επανεκδίδεται είκοσι χρόνια ύστερα από τη συγγραφή του. Πρόκειται για μια ακόμη εκδοχή του φαουστικού μύθου και της μεταμφίεσης του Κακού καθώς αυτό τρυπώνει από τις χαραμάδες στα εργαστήρια των βιβλίων. Η θεματική του, που χαρτογραφεί την αγωνία της γραφής και την αναπαράσταση ενός κόσμου που ακούει τους τριγμούς του, καθιστά το έργο διαχρονικό, αφού το πρόπλασμα κάθε καλλιτεχνικής δημιουργίας παραμένει για πάντα ανοχύρωτο.»

Διαβάστε ολόκληρη την κριτική για το βιβλίο στον ακόλουθο σύνδεσμο:

«Η ΑΗΔΟΝΟΠΙΤΑ» (2008)
Εκδόσεις: Πατάκης
Σελίδες: 600
Τιμή: 15,62 €

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Η περιήγηση ενός Αμερικανού φιλέλληνα στον κόσμο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και η μανική του προσήλωση στον αγώνα των λαών ενάντια στην απολυταρχία δίνουν την αφορμή να ξεδιπλωθούν πέντε χρόνια πολέμου και ονείρων, από τον ξεσηκωμό της Μακεδονίας ως τα βουνά του Ασπροπόταμου, της Ρούμελης κι από κει στο έγκλειστο Μεσολόγγι. Η «Αηδονόπιτα» είναι το μυθιστόρημα μιας μεγάλης περιπέτειας, που στις σελίδες του συναντάμε τον Νικόλαο Παπάφη, τον Κασομούλη, οπλαρχηγούς της Ρούμελης και του Ολύμπου, τον Μπάιρον, ακόμα και τον Ανώνυμο, τον συγγραφέα της «Ελληνικής Νομαρχίας». Είναι ένα βιβλίο στραμμένο στον αγώνα του ανθρώπου για ελευθερία και αυτοδιάθεση, μα πιο πολύ στο ζεστό κουκούλι του έρωτα, που είναι ο δρόμος και ο βατήρας της άλλης ελευθερίας, της υπαρκτικής. Όλα αυτά συμβαίνουν στις ατραπούς μεγάλων ταξιδιών, καθώς η ανθρώπινη μοίρα, δεμένη πισθάγκωνα στο μεσιανό κατάρτι, χαρτογραφεί με το βλέμμα της τα έσχατα του ωκεανού.»

"Ο Ζουργός γεμίζει 597 σελίδες αυτή τη φορά εγκαταβυθιζόμενος στη βαθύτερη ιστορία στα χρόνια στα οποία ξεκινούν οι υπόνοιες περί εθνικιστικών εξάρσεων. "Πάντα υπήρχε τάση εξιδανίκευσης του παρελθόντος σε σχέση νοήματος με το σήμερα. Τον 19ο αιώνα υπήρχε νοηματοδότηση της ζωής. Εκείνες οι εποχές ήταν λιγότερο επώδυνες υπαρξιακά. Σήμερα, κάτι πρέπει να βρούμε για να συντηρούμαστε. Αυτή η πορεία υπαρξιακού ιλίγγου και ζόφου όλων μας έχει την Ιστορία ως αφορμή" λέει στα "ΝΕΑ". Αρνείται κατηγορηματικά το απολιτίκ που του καταλογίζουν. Δηλώνει πως θεωρεί παγίδα τον εγκλωβισμό της λογοτεχνίας στην επικαιρότητα. Όσο για το πολιτικό στοιχείο; Ισχυρίζεται πως υπάρχει με τον χαρακτήρα της ταξικής ανισότητας. "Οι ήρωές μου βρίσκονται εγκλωβισμένοι στη σκιά της ταξικής τους μοίρας. Κανείς δεν κατάφερε να ξεφύγει από την ταξική του μοίρα".
"Είμαι της γενιάς των κομπάρσων. Ούτε ήρωες, ούτε αντιήρωες. Σ' όλους τους τομείς. Είμαι περισσότερο θλιμμένος και λιγότερο αγανακτισμένος" μου έλεγε πρόσφατα. "Πριν από την οικονομική κρίση μ' ενοχλούσε η ηθική και αισθητική κατάρρευση. Βιώσαμε ως γενιά πολλές εγκατακρημνίσεις ζώντας σε κοινωνίες χωρίς αξιολογικούς μηχανισμούς. Τώρα ξυπνήσαμε. Ίσως είναι μια ευκαιρία να ενηλικιωθούμε".
(ΒΙΚΥ ΧΑΡΙΣΟΠΟΥΛΟΥ, τα Νέα, 18/6/2011)

«ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΤΗΣ ΠΕΤΑΛΟΥΔΑΣ» (2005)
Εκδόσεις: Πατάκης
Σελίδες: 698
Τιμή: 15,62 €

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Το βιβλίο αυτό είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα του ευρύτερου βορειοελλαδίτικου χώρου μέσα από το χρονικό δύο οικογενειών που απλώνεται σε τρεις ολόκληρες γενιές. Από την Ανατολική Ρωμυλία και την Αδριανούπολη στα τέλη του 19ου αιώνα και από τα καμένα χωριά των φυλετικών ανταγωνισμών στη Μακεδονία της ίδιας εποχής, έως τη σημερινή Θεσσαλονίκη, οι πόλεμοι, η προσφυγιά, ο ιδρώτας και τα πάθη τόσων χρόνων έρχονται και στραγγίζουν στη συνάντηση ενός άντρα και μιας γυναίκας έναν τριήμερο καύσωνα του Αυγούστου κάτω από περίεργες συνθήκες. Είναι ακόμη ένα μυθιστόρημα - έπος του αγώνα της καθημερινής ζωής, καθώς και μια ελεγεία των «αποτυχημένων», του έρωτα και του χρόνου που περνά. Πιο πολύ όμως είναι το εκτενές μυθιστόρημα της Θεσσαλονίκης. Τα κτίρια, οι δρόμοι, τα στέκια, οι γωνιές της, οι εξοχές της, τα περίχωρα, το δέρμα της ολόκληρο, με το αποτύπωμα ενός ολόκληρου αιώνα.»

«Η ΨΙΧΑ ΕΚΕΙΝΟΥ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ» (2002)
Εκδόσεις: Πατάκης
Σελίδες: 224
Τιμή: 9,02 €

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Πόσο κρατάει ένα καλοκαίρι; Γιατί εκείνο ειδικά το καλοκαίρι φαινόταν ατελείωτο; Γιατί τα δάχτυλα του εντεκάχρονου Νικόλα πίεζαν την ψίχα και την έκαναν ζυμάρι; Ίσως γιατί ένας πόλεμος φυσούσε από μακριά και έσερνε μαζί του κι έναν άλλο φόβο, αυτόν της ενηλικίωσης. Όλα αυτά, μέσα σε παρέες όμοιες με συμμορίες, με αρχηγούς επικούς, που τρεχοβολούσαν στα καλντερίμια του χωριού και φόβιζαν τα τζιτζίκια. Τα ξύλα, οι σαΐτες, τα τόξα, ένα κουρεμένο κεφάλι, ένα όμορφο φουστάνι, ο έρωτας: μνημεία του καλοκαιριού και μιας εποχής ανεξίτηλης. Τότε που, ενώ τα κουκουνάρια έσκαζαν τα μεσημέρια απ’ τη ζέστη σαν χειροβομβίδες, τα ραδιόφωνα παιάνιζαν εμβατήρια. Πάντα στο ξεψύχισμα του Αυγούστου έπιαναν τα πρωτοβρόχια. Ήταν καλοκαίρι του 1974.»

«ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΩΚΕΑΝΟΥ» (2000)
Εκδόσεις: Πατάκης
Σελίδες: 244
Τιμή: 11,49 €

Υπόθεση Οπισθόφυλλου:

«Τα «Αποσπάσματα από το βιβλίο του ωκεανού» είναι ένα μυθιστόρημα που φωτίζει με μαγικό τρόπο τη Μεσόγειο Θάλασσα, την ιστορία της και κυρίως, τους αρχετυπικούς της μύθους. Ένα βράδυ, ύστερα από μια δυνατή καταιγίδα, σ’ ένα μικρό νησί του Αιγαίου κάποιος άγνωστος διηγείται αποσπάσματα ενός βιβλίου που δε γράφτηκε ποτέ. Μιλά για ένα ιστιοφόρο που ξεκίνησε από τη Σύρα το τελευταίο καλοκαίρι του 19ου αιώνα με προορισμό την Κωνσταντινούπολη. Πάνω σ’ αυτό, ένας γέρος Ανατολίτης παραμυθάς αφηγείται κάθε βράδυ στους συνταξιδιώτες του τους δικούς του μύθους για το Αρχιπέλαγος: ιστορίες πλαισιωμένες από μυθικά όντα της λαϊκής παράδοσης, δράκους, νάνους, ξωθιές, βρικόλακες, μοίρες, σε τόπους ιστορικούς αλλά και στα παλάτια του κάτω κόσμου, σε στοιχειωμένους ανεμόμυλους, σε ξεροπήγαδα, σε ελαιώνες με ξωτικά. Οι αφηγήσεις αυτές βουτούν τα χέρια τους σε δυο λεκάνες, μπλέκοντας τον παγανισμό και τις ιερές αφηγήσεις της Μεσογείου με την ιστορία και το σμίξιμο των πολιτισμών της. Ένα μυθιστόρημα για τους ταξιδιώτες και τους ναυαγούς του ωκεανού της Ιστορίας, μια εν πλω αλληγορία της υπαρκτικής μοναξιάς. Σημαία αυτού του καραβιού είναι η νοσταλγία για το παντοτινά χαμένο γήτεμα των παραμυθιών αλλά και μια ελεγεία για τη στέγνια των νέων χρόνων.»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου